Hành Trình 100 Ngày Học Python Cùng "Công Nhân Lập Trình"
Chào mừng bạn đã đến với ngày đầu tiên trong hành trình 100 ngày chinh phục Python!
Hôm nay là một ngày đặc biệt. Chúng ta sẽ không học những thứ cao siêu, phức tạp. Thay vào đó, chúng ta sẽ cùng nhau thực hiện bước đi đầu tiên, cũng là bước quan trọng nhất: xây dựng "xưởng làm việc" và gửi lời chào đến thế giới lập trình.
Giống như một người thợ cần chuẩn bị đồ nghề trước khi bắt tay vào chế tác, một lập trình viên cũng cần thiết lập môi trường làm việc của mình. Đừng lo lắng, quá trình này đơn giản hơn bạn nghĩ rất nhiều!
Phần 1: Cài Đặt Python - Trái Tim Của Mọi Thứ
Python chính là "ngôn ngữ" mà chúng ta sẽ dùng để giao tiếp với máy tính. Việc đầu tiên là phải "cài đặt" nó vào máy của mình.
Bước 1: Tải xuống Python
-
Truy cập trang chủ chính thức của Python tại: https://www.python.org/downloads/
-
Bạn sẽ thấy một nút tải xuống lớn với phiên bản Python mới nhất (ví dụ: "Download Python 3.12.4"). Hãy nhấn vào đó. Trang web sẽ tự động nhận diện hệ điều hành của bạn (Windows, macOS).
Bước 2: Cài đặt (Hướng dẫn cho Windows)
-
Mở file
.exebạn vừa tải về. -
Một cửa sổ cài đặt sẽ hiện ra. Đây là bước CỰC KỲ QUAN TRỌNG: Hãy tìm và tick vào ô "Add Python to PATH" ở dưới cùng. Việc này sẽ giúp bạn chạy Python từ bất cứ đâu trên máy tính một cách dễ dàng.
-
Sau khi đã tick vào ô đó, hãy nhấn vào "Install Now".
-
Chờ vài phút để quá trình cài đặt hoàn tất.
Lưu ý cho người dùng macOS: macOS thường đã có sẵn một phiên bản Python cũ. Tuy nhiên, chúng ta nên cài phiên bản mới nhất từ trang chủ Python để có đầy đủ tính năng. Quá trình cài đặt trên macOS còn đơn giản hơn, bạn chỉ cần làm theo các bước hướng dẫn trên màn hình.
Bước 3: Kiểm tra xem đã cài đặt thành công chưa
-
Mở công cụ dòng lệnh của bạn:
-
Trên Windows: Mở
Command Prompt(gõ "cmd" vào ô tìm kiếm ở Start Menu) hoặcPowerShell. -
Trên macOS: Mở
Terminal(tìm trong thư mục Applications/Utilities).
-
-
Gõ lệnh sau rồi nhấn Enter:
python --version(hoặcpython3 --versiontrên macOS). -
Nếu màn hình hiện ra phiên bản Python bạn vừa cài (ví dụ:
Python 3.12.4), xin chúc mừng! Bạn đã cài đặt thành công "trái tim" của môi trường lập trình.
Phần 2: Cài Đặt Visual Studio Code (VS Code) - "Xưởng Làm Việc" Của Chúng Ta
Nếu Python là ngôn ngữ, thì chúng ta cần một công cụ để "viết" ngôn ngữ đó một cách hiệu quả. Công cụ đó gọi là "Trình soạn thảo mã" (Code Editor). VS Code là lựa chọn phổ biến, mạnh mẽ và hoàn toàn miễn phí.
-
Tải xuống VS Code: Truy cập https://code.visualstudio.com/ và tải về phiên bản phù hợp với hệ điều hành của bạn.
-
Cài đặt: Quá trình cài đặt rất đơn giản, bạn chỉ cần nhấn "Next" và đồng ý với các điều khoản. Ở bước "Select Additional Tasks", bạn nên tick vào tất cả các ô, đặc biệt là "Add to PATH" và "Open with Code" để tiện lợi hơn khi sử dụng.
-
Cài đặt tiện ích mở rộng (Extension) cho Python:
-
Mở VS Code lên.
-
Nhìn vào thanh công cụ bên trái, tìm biểu tượng ô vuông (Extensions).
-
Trong ô tìm kiếm, gõ "Python" và chọn tiện ích được cung cấp bởi Microsoft. Nhấn Install. Tiện ích này sẽ cung cấp rất nhiều tính năng hữu ích như gợi ý code, kiểm tra lỗi, và chạy chương trình.
-
Phần 3: Chương Trình "Hello, World!" - Lời Chào Đầu Tiên
Đây là một nghi thức truyền thống của mọi lập trình viên khi học một ngôn ngữ mới. Nó đơn giản nhưng mang ý nghĩa lớn lao: bạn đã thành công trong việc ra lệnh cho máy tính làm một điều gì đó.
Bước 1: Tạo thư mục dự án
-
Trên máy tính, hãy tạo một thư mục mới có tên là
100-days-of-python. Đây sẽ là nơi chúng ta lưu trữ toàn bộ code trong hành trình này.
Bước 2: Mở thư mục trong VS Code
-
Trong VS Code, vào
File->Open Folder...và chọn thư mục100-days-of-pythonbạn vừa tạo.
Bước 3: Tạo file Python đầu tiên
-
Trong cửa sổ Explorer của VS Code (bên trái), nhấn vào biểu tượng trang giấy có dấu cộng để tạo một file mới.
-
Đặt tên file là
ngay_01.py. Phần đuôi.pyrất quan trọng, nó cho máy tính biết đây là một file mã nguồn Python.
Bước 4: Viết dòng code đầu tiên
-
Trong file
ngay_01.pyvừa mở, hãy gõ chính xác dòng sau:
Python
print("Hello, World!")
Giải thích nhanh:
-
print(): Là một "hàm" (function) có sẵn trong Python, dùng để ra lệnh cho máy tính hiển thị một thứ gì đó ra màn hình. -
"Hello, World!": Là một "chuỗi" (string) văn bản. Trong Python, văn bản cần được đặt trong dấu ngoặc kép"hoặc ngoặc đơn'.
Bước 5: Chạy chương trình
-
Có nhiều cách để chạy, nhưng cách đơn giản nhất trong VS Code là:
-
Nhấn vào biểu tượng hình tam giác (Run Python File) ở góc trên bên phải màn hình.
-
Hoặc, mở cửa sổ Terminal của VS Code (
View->Terminal), gõ lệnhpython ngay_01.pyrồi nhấn Enter.
-
Nếu cửa sổ Terminal ở phía dưới hiện ra dòng chữ Hello, World! thì...
XIN CHÚC MỪNG! BẠN ĐÃ CHÍNH THỨC TRỞ THÀNH MỘT LẬP TRÌNH VIÊN PYTHON!
Bạn đã thành công cài đặt môi trường và viết chương trình đầu tiên của mình. Đây là một cột mốc cực kỳ quan trọng. Hãy tự hào về điều đó!
Nhiệm vụ hôm nay:
-
Cài đặt thành công Python và VS Code.
-
Viết và chạy thành công chương trình
print("Hello, World!"). -
Thử thách nhỏ: Hãy thử thay đổi nội dung bên trong dấu ngoặc kép thành tên của bạn (ví dụ:
print("Chao ban, toi la Nam!")) và chạy lại chương trình.
Hẹn gặp lại bạn vào Ngày 2!
